EP 3 องค์ประกอบของน้ำนมแม่ และขนาดกระเพาะทารก

น้ำนมแม่แบ่งได้ 3 ระยะ คือ

ระยะที่ 1 โคลอสตรัม หรือหัวน้ำนมเหลือง เป็นน้ำนมที่เต้านมผลิตออกมาในช่วงแรกคลอดจนถึง 3-5 วันหลังคลอด ปริมาณเฉลี่ย 15-30 cc ต่อวัน มีลักษณะเหนียวและข้น สีเหลืองเข้ม หรือบางครั้งก็ใส แม้ปริมาณจะน้อยนิด แต่มีคุณค่ามหาศาล  เป็นอาหารที่สมบูรณ์แบบสำหรับทารกแรกเกิด เต็มไปด้วยโปรตีนและอัดแน่นไปด้วยสารอาหาร ดังนั้นถึงจะมีปริมาณเพียงเล็กน้อยก็สามารถเติมเต็มความต้องการของทารกได้ นอกจากจะมีไขมันต่ำ ย่อยง่ายและเต็มเปี่ยมไปด้วยส่วนประกอบที่ช่วยเริ่มต้นการพัฒนาอย่างดีที่สุดแล้ว ที่สำคัญกว่านั้นคือ มันมีบทบาทสำคัญในการสร้างระบบภูมิคุ้มกันของทารก

2 ใน 3 ของเซลล์ต่างๆ ในโคลอสตรัมเป็นเซลล์เม็ดเลือดขาว ซึ่งป้องกันการติดเชื้อและช่วยให้ทารกเริ่มต่อสู้กับการติดเชื้อได้ด้วยตัวเอง เซลล์เม็ดเลือดขาวมีความสำคัญมากในการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน มันสร้างเกราะป้องกันและท้าทายเชื้อโรค

เมื่อออกมาจากครรภ์ของแม่ ทารกต้องเตรียมพร้อมสำหรับความท้าทายใหม่ๆ ในโลกรอบตัว เม็ดเลือดขาวในโคลอสตรัมสร้างแอนติบอดีที่สามารถต่อต้านแบคทีเรียหรือไวรัสได้ แอนติบอดีเหล่านี้มีประสิทธิภาพอย่างยิ่งต่ออาการท้องอืดและท้องร่วง ซึ่งสำคัญมากสำหรับทารกที่กระเพาะและลำไส้ยังพัฒนาไม่สมบูรณ์เต็มที่

โคลอสตรัม อุดมไปด้วยแอนติบอดีสำคัญที่ชื่อ sIgA ซึ่งช่วยปกป้องทารกจากเชื้อโรคที่ไม่ได้ผ่านเข้าสู่กระแสเลือดแต่ผ่านเยื่อบุทางเดินอาหาร  โมเลกุลที่สร้างภูมิคุ้มกันป้องกันการติดเชื้อในตัวแม่ จะถูกลำเลียงในกระแสเลือดไปยังเต้านม รวมตัวกันเป็น sIgA และหลั่งออกมาในโคลอสตรัม

sIgA จะเข้มข้นขึ้นในเมือกเยื่อบุของลำไส้และระบบทางเดินหายใจของทารก ช่วยปกป้องทารกจากอาการป่วยที่แม่เคยเป็นมาแล้ว

โคลอสตรัม ยังอุดมไปด้วยส่วนประกอบที่ช่วยสร้างภูมิคุ้มกันและสารเร่งการเจริญเติบโต (growth factor) อื่นๆ ที่กระตุ้นการเจริญเติบโตของเมือกป้องกันเนื้อเยื่อในลำไส้ของทารก และในขณะเดียวกันพรีไบโอติกในโคลอสตรัมก็ยังเป็นอาหารที่ช่วยสร้างแบคทีเรียชนิดดีในลำไส้ของทารก

โคลอสตรัม ยังทำหน้าที่เหมือนยาระบายที่ช่วยให้ทารกแรกคลอดอึบ่อยๆ ซึ่งจะช่วยขับสิ่งที่ได้รับเข้าไปขณะอยู่ในครรภ์ออกจากลำไส้ มาเป็นขี้เทาหรืออุจจาระที่เป็นสีเข้มและเหนียว

การอึบ่อยๆ ยังช่วยลดความเสี่ยงของการเป็นโรคตัวเหลืองในทารกแรกเกิด ทารกเกิดมาพร้อมกับเซลล์เม็ดเลือดแดงระดับสูง ซึ่งจะลำเลียงออกซิเจนไปทั่วร่างกาย เมื่อเซลล์เม็ดเลือดแดงแตกตัว ตับจะช่วยกำจัดมันออกไป ซึ่งจะเกิดสารที่เรียกว่าบิลิรูบินเป็นผลลัพธ์

หากตับของทารกยังไม่พัฒนาเพียงพอที่จะกำจัดบิลิรูบิน มันจะสะสมในร่างกาย ทำให้เกิดโรคตัวเหลือง คุณสมบัติที่เป็นยาระบายของโคลอสตรัมจะช่วยให้ทารกขับบิลิรูบินออกทางอุจจาระ

แคโรทีนอยด์ และวิตามินเอ ทำให้โคลอสตรัมมีสีเหลืองโดดเด่น วิตามินเอมีความสำคัญต่อการมองเห็นของทารก และช่วยให้ผิวหนังและระบบภูมิคุ้มแข็งแรง ทารกแรกคลอดมีปริมาณวิตามินเอในระดับต่ำ ดังนั้นโคลอสตรัมจึงช่วยชดเชยปริมาณที่ขาดไปได้

โคลอสตรัมยังอุดมไปด้วยแร่ธาตุ เช่น แมกนีเซียมซึ่งดีสำหรับหัวใจและกระดูกของทารก ทองแดงและสังกะสีซึ่งช่วยพัฒนาระบบภูมิคุ้มกัน สังกะสียังช่วยในการพัฒนาสมอง ในโคลอสตรัมมีสังกะสีมากกว่าในน้ำนมขาวเกือบ 4 เท่า สำหรับสมองของทารกแรกเกิดที่กำลังพัฒนาอย่างรวดเร็ว

และเนื่องจากโคลอสตรัมมีส่วนประกอบคล้ายกับน้ำคร่ำ ซึ่งทารกกลืนและขับถ่ายออกในระหว่างที่อยู่ครรภ์แม่ มันจึงเป็นสิ่งที่เหมาะสมที่สุดสำหรับการเปลี่ยนผ่านสู่โลกภายนอก

ระยะที่ 2 Transitional milk หรือน้ำนมในระยะเปลี่ยนผ่าน เป็นน้ำนมที่เต้านมผลิตออกมาในช่วง 3-5 วันหลังคลอดจนถึง 2 สัปดาห์ ปริมาณจะค่อยค่อยเพิ่มขึ้นเป็น 500 cc หรือ 17 ออนซ์ต่อวันโดยเฉลี่ย มีสีเหลืองอ่อนลง แต่ยังคงการป้องกันตามธรรมชาติ มีเอนไซม์และฮอร์โมนที่จำเป็น สัดส่วนของสารอาหารและปริมาณจะเปลี่ยนแปลงไปในแต่ละมื้อยิ่งให้ทารกดูดบ่อยน้ำนมจะยิ่งเพิ่มมากขึ้น

หลังจาก 2-4 วัน น้ำนมแม่ควรจะเริ่มมา คุณแม่จะสังเกตได้ว่าหน้าอกรู้สึกคัดตึงและเต็มขึ้น และแทนที่จะผลิตโคลอสตรัม เต้านมจะผลิต transitional milk หรือน้ำนมในระยะเปลี่ยนผ่าน ซึ่งมีสีขาวกว่าและเป็นเหมือนครีมมากกว่า

ประมาณ 3 วันแรก เป็นช่วงเวลาที่สำคัญอย่างยิ่งสำหรับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ หากคุณแม่ทำสิ่งต่างๆ ได้ถูกต้องในช่วงเวลานี้ คุณแม่ก็จะมีแนวโน้มที่จะผลิตน้ำนมได้ดี และทารกก็จะเติบโตได้ดี

ในตอนนี้ คุณแม่อาจจะนึกภาพไม่ออกเลยว่าในเวลาเพียง 1 ปี ลูกของคุณแม่จะเดินได้และอาจจะเริ่มพูด คุณแม่ผลิตโคลอสตรัมได้ในช่วงเวลาสั้นๆ เท่านั้น แต่มันมีส่วนช่วยอย่างมหาศาลในช่วง 12 เดือนแรกและตลอดชีวิตที่เหลือของทารก

ไม่มีวันไหนที่ทารกแรกเกิดจะหมือนกันทุกวัน เช่นเดียวกันกับน้ำนมแม่ เมื่อน้ำนมเริ่มมา หน้าอกอาจขยายใหญ่ขึ้นในขนาดที่คุณแม่ไม่เคยคิดมาก่อน รวมทั้งมีการเปลี่ยนแปลงภายในด้วย ในช่วงสัปดาห์แรก เซลล์น้ำนมและท่อที่เชื่อมต่อกันจะปรับตัวสำหรับการให้ลูกกินนมจากเต้าที่จะเกิดขึ้น น้ำนมที่ผลิตได้ในช่วงนี้จนถึงประมาณ 2 สัปดาห์ เรียกว่า น้ำนมระยะเปลี่ยนผ่าน

เมื่อมีการคลอดรก ระดับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนที่เพิ่มขึ้นในช่วงตั้งครรภ์จะเริ่มลดลงอย่างรวดเร็ว เมื่อฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนลดลง จะเกิดการสังเคราะห์น้ำนมเพิ่มขึ้น และองค์ประกอบปกติของน้ำนมแม่ก็จะเริ่มพัฒนา โดยใช้เวลา 2-3 สัปดาห์กว่าจะกลายเป็นน้ำนมขาวอย่างสมบูรณ์แบบ

ถ้า โคลอสตรัม เป็นอาหาร 'เรียกน้ำย่อย' และ น้ำนมขาว เป็นสารอาหารระยะยาวของทารก น้ำนมระยะเปลี่ยนผ่าน ก็เป็นสะพานเชื่อมระหว่างสองสิ่งนี้

มันเป็นน้ำนมแม่ 3 ระยะที่แตกต่างกัน ไม่ใช่ 3 ประเภทที่แยกจากกัน ส่วนผสมพื้นฐานของน้ำนมยังคงเหมือนเดิมตราบเท่าที่คุณแม่ให้นมลูก แต่ระดับของส่วนผสมต่างๆ จะเพิ่มขึ้นหรือลดลง ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ แต่ในระยะเปลี่ยนผ่านนี้จะเป็นระยะที่มีการเปลี่ยนแปลงในแต่ละวันมากที่สุด เช่นเดียวกับการเปลี่ยนแปลงความต้องการของทารก

น้ำนมแม่เปลี่ยนแปลงเพราะมันเต็มไปด้วยองค์ประกอบที่ออกฤทธิ์ทางชีวภาพ (bioactive) ซึ่งรวมทั้งเซลล์ ฮอร์โมนและแบคทีเรียชนิดดี ในขณะที่น้ำนมขาวเข้ามาแทนที่ มันไม่ได้เปลี่ยนแปลงปุบปับแบบกดสวิทช์ แต่การเปลี่ยนแปลงถูกปรับแต่งทีละน้อย ให้เหมาะสมกับความต้องการสำหรับพัฒนาการของทารก

เมื่อทารกเติบโตขึ้น เขาจะเริ่มต้องการอาหารมากขึ้นและในสัดส่วนสารอาหารที่แตกต่างไป ปริมาณน้ำนมที่แม่ผลิตได้ในช่วงเวลานี้ ก็จะเพิ่มขึ้นอย่างมากเช่นกัน อาจจะผลิตน้ำนมได้ถึง 600 หรือ 700 มล. ใน 24 ชั่วโมง เทียบกับโคลอสตรัมปริมาณน้อยนิดที่ผลิตได้ในตอนแรก

“ส่วนประกอบของน้ำนมของสัตว์แต่ละสปีชีส์ จะมีลักษณะเฉพาะเจาะจงเพื่อตอบสนองความต้องการของลูกของมัน”

ตอนนี้เต้านมของแม่จะอยู่ในโหมด 'สร้างปริมาณ' เนื่องจากมันรับรู้ได้ว่าทารกต้องการน้ำนมมากแค่ไหน เต้านมเริ่มโตเต็มที่เช่นเดียวกับน้ำนมที่ผลิตได้ เมื่อเทียบกับโคลอสตรัมแล้ว น้ำนมระยะเปลี่ยนผ่านมีไขมันสูงกว่า และแลคโตสซึ่งเป็นน้ำตาลธรรมชาติที่ให้พลังงานแก่ทารก ก็เพิ่มขึ้นเช่นเดียวกัน

ปริมาณโปรตีนของนมแม่ก็เปลี่ยนแปลงเช่นกัน โปรตีนในนมแม่มี 2 ประเภท คือ เคซีนและเวย์ เมื่อเจอกับกรดในกระเพาะของทารก  เคซีนจะกลายเป็นของแข็งซึ่งเป็นลิ่มน้ำนมเหมือนโยเกิต ช่วยให้รู้สึกอิ่มขึ้น นานขึ้น และมีคุณสมบัติในการต้านจุลชีพอีกด้วย ส่วนเวย์ที่อุดมไปด้วยแอนติบอดีจะยังคงมีสภาพเป็นของเหลว มันจึงถูกย่อยได้ง่าย ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่งสำหรับทารกแรกเกิด

เมื่อลำไส้ของทารกเริ่มแข็งแรงขึ้นในช่วงระยะเปลี่ยนผ่าน สัดส่วนของเวย์และเคซีนในนมจะเปลี่ยน จากประมาณ 90:10 ในโคลอสตรัม เป็น 60:40 หลังจากหนึ่งเดือน และ 50:50 ถ้าให้นมลูกต่อไปเป็นเวลาหนึ่งปี

สัดส่วนนี้เป็นส่วนผสมของโปรตีนที่เหมาะสำหรับทารก เนื่องจากร่างกายของมนุษย์เติบโตค่อนข้างช้า ในขณะที่สมองมีขนาดใหญ่และซับซ้อน นอกจากนี้มันยังมีกรดอะมิโนต่างๆ ที่ทารกต้องการ เพื่อทำให้สมอง ดวงตา และอวัยวะอื่นๆ ทำงานได้อย่างสมบูรณ์

ปริมาณเวย์โปรตีนในน้ำนมแม่สูงกว่าในน้ำนมของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดอื่นอย่างมีนัยสำคัญ สัดส่วนของเวย์และเคซีนในนมวัวจะตรงข้ามกับน้ำนมแม่ คือ 20:80 ซึ่งเป็นเหตุผลว่าทำไมนมวัวจึงไม่เหมาะสำหรับทารกอายุต่ำกว่า 1 ปี

แม้ว่าทารกจะยังตัวเล็ก แต่ในช่วง 2-3 สัปดาห์แรก เขาจะเริ่มพัฒนาระบบภูมิคุ้มกันของตัวเองแล้ว และเริ่มต้องการการปกป้องจากแม่น้อยลง ด้วยเหตุนี้ ความเข้มข้นของเอนไซม์ป้องกันเชื้อโรคและแอนติบอดีในนมแม่จะเปลี่ยนแปลงไป บางชนิด เช่น แลคโตเฟอริน เอนไซม์ป้องกันเชื้อโรค และ sIgA แอนติบอดี จะลดลง ในขณะที่ชนิดอื่นๆ เช่น ไลโซไซม์ หรือเอนไซม์ต้านเชื้อแบคทีเรีย จะเพิ่มขึ้น

โปรตีนสำหรับป้องกันเชื้อโรคจะถูกสังเคราะห์ขึ้นในอัตราเดิม แต่ความเข้มข้นเจือจางลงเนื่องจากปริมาณน้ำนมถูกผลิตมากขึ้น

ความเข้มข้นของสังกะสี ทองแดง และแมงกานีส ซึ่งเป็นแร่ธาตุเหล่าที่ช่วยสนับสนุนระบบภูมิคุ้มกันของทารก ก็จะลดลงด้วยเพราะระบบภูมิคุ้มกันของทารกดีขึ้น

ในช่วงระยะเปลี่ยนผ่าน องค์ประกอบของน้ำนมแม่มีการปรับเปลี่ยนอย่างน่าทึ่ง เมื่อสิ้นเดือนแรกน้ำนมจะกลายเป็นน้ำนมขาว ซึ่งเหมาะสำหรับทารกที่โตขึ้น หลังจากนี้องค์ประกอบจะไม่เปลี่ยนไปมากนัก ไม่ว่าคุณแม่จะให้นมแม่ต่อไปอีก 2-3 เดือน 1 ปี หรือนานกว่านั้น

หลังจากที่น้ำนมกลายเป็นน้ำนมขาว หรือ Mature Milk มันจะเริ่มมีส่วนประกอบที่ช่วยป้องกันทารกจากการติดเชื้อแบคทีเรียและไวรัสสูงขึ้น อาจไม่ใช่เรื่องบังเอิญที่การผลิตน้ำนมแม่ในระยะนี้จะเกิดขึ้นพร้อมๆ กับเวลาที่ทารกเริ่มรู้จักหยิบจับสิ่งของใส่เข้าปาก 

แต่จะมีความเปลี่ยนแปลงที่ใหญ่ที่สุดเกิดขึ้นเมื่อแม่หรือทารกรับเชื้อโรค ตอนนั้นสัดส่วนของเม็ดเลือดขาวในนมของคุณแม่จะพุ่งสูงขึ้นเพื่อต่อสู้กับเชื้อโรค

เช่นเดียวกับน้ำนมแม่ในทุกระยะ น้ำนมขาวเป็นของเหลวที่มีชีวิต ต่อให้เรารู้แน่ชัดว่ามันทำมาจากอะไรและสิ่งเหล่านั้นทำอะไร ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ยังคงพยายามวิเคราะห์อยู่ เราก็ยังไม่สามารถเลียนแบบได้เหมือน เพราะน้ำนมจากแม่แต่ละคน มีการปรับเปลี่ยนตามความต้องการของทารกของตัวเอง

นมแม่เกิดจากส่วนประกอบที่ส่งผ่านกระแสเลือดไปยังเต้านม เซลล์สร้างน้ำนมจะดึงส่วนประกอบที่ทารกต้องการออกมา มันมีสารอาหาร การป้องกัน สารสร้างกล้ามเนื้อและสร้างการรับรู้รสชาติ ครบหมดในหนึ่งเดียว โดยที่คุณแม่ไม่ต้องคิดอะไรเลยเพราะร่างกายจะผลิตน้ำนมออกมาอัตโนมัติตามสัดส่วนที่ลูกต้องการ

ในช่วงเริ่มต้นของการให้นมแต่ละครั้ง น้ำนมขาวจะดูใสกว่า ซึ่งเรียกกันว่า น้ำนมส่วนหน้า  เมื่อแม่ให้ลูกกินนมต่อไปเรื่อยๆ น้ำนมจะค่อยๆ ข้นขึ้น หรือที่เรียกว่า น้ำนมส่วนหลัง

ปริมาณไขมันจะสัมพันธ์กับการที่น้ำนมเต็มเต้าหรือเกลี้ยงเต้า ไขมันจะสูงขึ้นในระหว่างให้ลูกกินนมจากเต้า ไปจนถึงประมาณ 30 นาทีหลังจากให้นมเสร็จ แล้วจึงลดลงในขณะที่เต้านมค่อยๆ ถูกน้ำนมเติมเต็ม ความเข้มข้นของไขมันในน้ำนมส่วนหน้าและน้ำนมส่วนหลัง ขึ้นกับปริมาณน้ำนมที่ทารกดูดออกจากเต้านมด้วย ดังนั้นน้ำนมส่วนหน้าในมื้อหนึ่งของวันนี้ อาจมีไขมันสูงกว่าน้ำนมส่วนหลังในอีกมื้อหนึ่งของวันอื่นก็ได้

เมื่อน้ำนมแม่เป็นน้ำนมขาวแล้ว น้ำนมจะมีไขมันให้ทารกในปริมาณเท่ากับที่ทารกต้องการใน 24 ชั่วโมงไม่ว่าจะให้ทารกจะกินนมบ่อยแค่ไหนก็ตาม

แม้ว่าทารกจะเริ่มกินอาหารเสริมเมื่ออายุประมาณ 6 เดือน แต่นมแม่ก็ยังให้พลังงานประมาณครึ่งหนึ่งของแคลอรี่ที่ทารกต้องการในแต่ละวัน ควบคู่ไปกับอาหารอื่นๆ จนถึงขวบปีที่สอง และน้ำนมแม่ที่แสนมหัศจรรย์ก็ยังคงมีบทบาทมากกว่าแค่สารอาหารทั่วไป

แอลฟาแลคตัลบูมิน (alpha-lactalbumin) ซึ่งเป็นโปรตีนหลักในนมแม่ มีคุณสมบัติในการต้านเชื้อแบคทีเรียและช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของทารก แลคโตเฟอริน (lactoferrin) ซึ่งเป็นโปรตีนที่ลำเลียงธาตุเหล็กในร่างกายและยังมีฤทธิ์ต้านเชื้อรา และกรดไขมันในนมแม่สามารถต้านไวรัสและต้านเชื้อแบคทีเรียได้อีกด้วย

น้ำนมทุกชนิดมีแลคโตส แต่น้ำนมแม่มีโอลิโกแซคคาไรด์ (oligosaccharides) มากกว่า 200 ชนิด น้ำตาลเชิงซ้อนเหล่านี้ช่วยสร้างและปกป้องลำไส้ที่แข็งแรงและพัฒนาระบบภูมิคุ้มกัน นมวัวหรือนมผงมีไม่มีจำนวนโอลิโกแซคคาไรด์มากมายขนาดนี้ และนักวิจัยยังคงศึกษาอยู่ว่ามันมีบทบาทอย่างไรต่อมนุษย์

ในทำนองเดียวกัน น้ำนมทุกชนิดมีไขมัน แต่สัดส่วนของไขมันในน้ำนมขาวมีความซับซ้อนอย่างยิ่ง สมองของมนุษย์มีความซับซ้อนกว่าสมองของสัตว์อื่นๆ และเนื่องจากสมองของมนุษย์เป็นไขมันมากครึ่งหนึ่ง เราจึงต้องการส่วนผสมของไขมันที่เฉพาะเจาะจงเพื่อช่วยสร้างอวัยววะที่ซับซ้อนนั้น

เมื่อเทียบกับสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่นๆ มนุษย์คลอดออกจากท้องแม่ในช่วงที่การพัฒนาของสมองเพิ่งเริ่มต้น แต่ในช่วง 6 เดือนแรกมวลสมองของเราเพิ่มขึ้นเกือบสองเท่า จึงไม่น่าแปลกใจที่ทารกจะต้องการการปกป้องและการบำรุงสมองอย่างมากในช่วงเดือนและปีแรกๆ

น้ำนมขาวมีโปรตีนมากกว่า 1,000 ชนิด ที่ช่วยสร้างเสริมระบบประสาทและระบบภูมิคุ้มกันของทารก ควบคู่ไปกับการเจริญเติบโตและซ่อมแซมอวัยวะต่างๆ

น้ำนมขาวยังอุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุต่างๆ ตั้งแต่แคลเซียมไปจนถึงแคดเมียม เพื่อช่วยสร้างพัฒนาการและความเป็นอยู่ที่ดี สัดส่วนของสารอาหารรองเหล่านี้เปลี่ยนแปลงตลอดทั้งวัน เพื่อตอบสนองความต้องการของทารก

องค์ประกอบบางอย่างของน้ำนมแม่ไม่สามารถสร้างเลียนแบบได้ เนื่องจากมันเป็นลักษณะเฉพาะของร่างกายของแต่ละคน เกือบ 30% ของแบคทีเรียชนิดดีในลำไส้ของทารกมาจากน้ำนมแม่ และอีก 10% มาจากผิวหนังของเต้านมแม่

น้ำนมแม่ยังมี Stem Cells หรือเซลล์ต้นกำเนิด ซึ่งเป็น 'เซลล์มหัศจรรย์' ที่สามารถแตกตัวเป็นเซลล์ใหม่ได้เองและสามารถเปลี่ยนเป็นเซลล์ชนิดอื่นได้ นักวิจัยยังคงศึกษาไม่หยุดเกี่ยวกับบทบาทของมันในน้ำนมแม่และพัฒนาการของทารก

มีฮอร์โมนในน้ำนมขาวด้วยเช่นกัน ซึ่งรวมถึงฮอร์โมนที่ช่วยควบคุมความอยากอาหารและการที่ทารกจัดการกับอินซูลิน นี่อาจเป็นสาเหตุหนึ่งที่เด็กที่กินนมแม่ตอนเป็นทารก มีแนวโน้มที่จะเป็นโรคอ้วนน้อยกว่าเด็กที่กินนมผง

ขอให้คุณแม่มั่นใจเถิดว่า น้ำนมของแม่ไม่ว่าในช่วงเวลาไหน ดีสำหรับทารกมากกว่านมผงที่วางขายทั่วไปตลอดเวลา

ขนาดกระเพาะของทารก

คุณแม่จำนวนมากถูกบริษัทผู้ผลิตนมผสมล่อหลอกให้เข้าใจผิดว่าทารกจะต้องการกินนมปริมาณเท่านั้นเท่านี้ตั้งแต่แรกคลอดและเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เมื่ออายุมากขึ้น ซึ่งเป็นความเข้าใจที่ผิดมากและทำให้แม่ไม่มั่นใจว่าตนเองจะผลิตน้ำนมให้ลูกได้พอ

ทันทีที่ออกมาจากท้องแม่ ทารกต้องเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงขนานใหญ่ จากที่เคยได้รับทุกอย่างจากแม่ผ่านสายสะดือ ทารกจะต้องหายใจทางจมูก กินอาหารทางปาก ระบบย่อยอาหารเริ่มทำงานเอง น้ำนมแม่ในวันแรก ๆ จึงมีปริมาณน้อยมาก แต่เป็นน้ำนมที่อุดมไปด้วยคุณค่าทางอาหารอย่างมหาศาลที่เราเรียกว่า น้ำนมเหลือง หรือ โคลอสตรัม นั่นเอง

การดูดกระตุ้นบ่อย ๆ ทำให้น้ำนมเริ่มมีปริมาณมากขึ้น ทีละน้อย สัมพันธ์กับระบบย่อยอาหารของทารกที่ค่อย ๆ เริ่มทำงาน น้ำนมแม่มีสารอาหารที่ทารกดูดซึมและนำไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่านมผสม ดังนั้นปริมาณน้ำนมแม่ที่ทารกต้องการจึงไม่ได้มากอย่างที่คุณแม่หลายคนถูกข้อมูลข้างกล่องนมผสมล่อหลอก

คุณแม่ส่วนใหญ่ไม่ทราบว่าการที่น้ำนมแม่ในวันแรก ๆ มีปริมาณน้อย ๆ เพียงแค่ซึมเป็นหยด ๆ นั้นเป็นสิ่งปกติ เพราะกระเพาะของทารกแรกคลอดนั้นมีความจุเพียง 5-7 ซีซี หรือ 1-1.5 ช้อนชา ซึ่งเท่ากับเชอรี่ผลเล็กๆ เท่านั้น ดังนั้นการปั๊มนมในวันแรกๆ แล้วได้ติดก้นขวดจึงเป็นเรื่องปกติ ถ้าให้ลูกเข้าเต้าบ่อยๆ หรือปั๊มบ่อยๆ น้ำนมจะค่อยๆ เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ 

ทารกไม่จำเป็นต้องกินน้ำนมมาก ๆ ในวันแรก ๆ เพราะมีสารอาหารที่สะสมมาจากในท้องแม่มากพอที่จะอยู่ได้สองถึงสามวันโดยไม่ต้องกินอะไรเลย 

ธรรมชาติสร้างให้นมแม่มีปริมาณน้อยในวันแรก ๆ เพื่อให้ทารกต้องดูดนมบ่อย ๆ ให้กระเพาะเล็ก ๆ ที่ไม่เคยทำงานมาก่อน ได้รับการฝึกทีละน้อย ๆ ระบบการย่อยและระบบการขับถ่ายก็จะค่อย ๆ หัดทำงานไปพร้อม ๆ กัน นอกจากนั้น การที่แม่ได้โอบกอดลูกบ่อย ๆ ในขณะที่ให้นมยังเป็นการช่วยให้ทารกปรับตัวเข้ากับโลกใหม่ที่แตกต่างจากโลกภายในท้องแม่อีกด้วย 

ประมาณวันที่ 3 ขนาดกระเพาะของทารกจะมีความจุประมาณ ¾ ถึง 1 ออนซ์ เมื่อครบ 1 สัปดาห์ จะเพิ่มเป็น 2 ออนซ์ หรือเท่ากับขนาดของลูกปิงปอง และมีขนาดพอๆ กับไข่ไก่ฟองใหญ่ เมื่อมีอายุ 1 เดือน